Rektus Diyastazı
Rektus diyastazı, karın ön duvarındaki rektus abdominis kaslarının orta hattından ayrılması durumudur. Bu durum, genellikle hamilelik, hızlı kilo alıp verme veya bağ dokusu zayıflığı gibi nedenlerle ortaya çıkar. Rektus diyastazı, estetik kaygıların yanı sıra karın bölgesinde güçsüzlük, bel ağrısı ve postüral sorunlara yol açabilir.
Rektus Diyastazının Belirtileri
- Karın Şekil Bozukluğu: Karın bölgesinde dışa doğru bir çıkıntı oluşabilir.
- Kas Güçsüzlüğü: Özellikle karın kaslarında zayıflık ve işlev kaybı hissedilebilir.
- Bel Ağrısı: Rektus kaslarının ayrılması, bel bölgesine fazla yük binmesine yol açabilir.
- Postüral Problemler: Duruş bozuklukları ve core stabilitesinde azalma görülebilir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Hamilelik: Hamilelik sırasında karın kaslarının gerilmesi, rektus diyastazına neden olabilir.
Ani Kilo Değişiklikleri: Hızlı kilo alımı veya kaybı bağ dokusunda zayıflığa yol açabilir.
Bağ Dokusu Zayıflığı: Genetik yatkınlık veya yaşlanma nedeniyle bağ dokusu elastikiyetini kaybedebilir.
Ağır Fiziksel Aktivite: Yanlış tekniklerle yapılan egzersizler karın duvarına zarar verebilir.
Tedavi Yaklaşımları
- Konservatif Yöntemler:
- Fizyoterapi: Core kaslarını güçlendiren özel egzersizlerle kasların işlevselliği artırılır.
- Korseler: Karın bölgesine destek sağlayarak duruşu iyileştirir.
- Cerrahi Yöntemler:
- Rektus Kaslarının Onarımı: Açık veya minimal invaziv cerrahi tekniklerle kasların orta hatta birleştirilmesi sağlanır.
- Karın Germe Ameliyatı: Fazla deri ve yağ dokusu alınarak karın bölgesinin sıkılaştırılması yapılır.
Ameliyat Sonrası Dönem
- İyileşme Süreci: Cerrahi müdahaleden sonra hastalar genellikle 2-4 hafta içinde normal aktivitelerine dönebilir.
- Fiziksel Aktivite: Hafif egzersizlere başlamak için doktor onayı beklenmelidir.
- Düzenli Kontroller: Ameliyat sonrası iyileşme süreci, düzenli doktor kontrolleriyle takip edilir.
Riskler ve Komplikasyonlar
- Yara İyileşme Problemleri: Nadir durumlarda cerrahi kesi alanında komplikasyon gelişebilir.
- Enfeksiyon: Cerrahi müdahalelerde düşük de olsa enfeksiyon riski vardır.
- Tekrarlama Riski: Uygun bakım ve egzersiz yapılmadığında diyastaz tekrarlayabilir.
Akademik Kaynaklar
- Sperstad, J. B., et al. (2016). Diastasis recti abdominis during pregnancy and 12 months after childbirth: Prevalence, risk factors, and report of lumbopelvic pain. Physical Therapy, 96(11), 1358-1366.
- Benjamin, D. R., et al. (2014). Effects of exercise on diastasis of the rectus abdominis muscle in the antenatal and postnatal periods: A systematic review. Physiotherapy, 100(1), 1-8.
- Rath, A. M., et al. (1996). The anatomy of the linea alba and its physiologic implications. Clinical Anatomy, 9(1), 51-59.
- Emanuelsson, P., et al. (2016). Operative correction of abdominal rectus diastasis improves low back pain and urinary incontinence: A randomized controlled trial. The British Journal of Surgery, 103(12), 1608-1616.
- Hickey, F., et al. (2011). A systematic review on the outcomes of correction of diastasis of the recti. Hernia, 15(6), 607-614.
Hafif ve orta dereceli vakalarda doğru egzersiz programları faydalı olabilir.
İleri derecede ayrılma veya semptomların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkilemesi durumunda cerrahi önerilir.
Cerrahinin türüne bağlı olarak minimal iz kalabilir, ancak bu iz genellikle gizlenebilir.
Uygun rehabilitasyon ve egzersizlerle tekrarlama riski azaltılabilir.
Doğumdan sonra en az 6 ay beklenerek kasların doğal iyileşme sürecine izin verilmelidir.
