Apendiks Tümörleri
Apendiks tümörleri, nadir görülen ancak önemli klinik öneme sahip bir kanser türüdür. Genellikle karın ağrısı veya tesadüfen yapılan cerrahi işlemler sırasında tespit edilir. Tümör türüne ve evresine bağlı olarak tedavi yaklaşımları değişiklik gösterebilir.
Apendiks Tümörlerinin Türleri
- Nöroendokrin Tümörler (Karsinoid Tümörler):
- En yaygın apendiks tümörü türüdür.
- Yavaş büyüme eğilimindedir ve genellikle iyi huyludur.
- Müsinöz Adenokarsinom:
- Mukus üreten hücrelerden kaynaklanır.
- Peritoneal karsinomatozise (karın zarında tümör yayılımı) yol açabilir.
- Kolorektal Adenokarsinom:
- Daha agresif seyirli bir kanser türüdür.
- Apendikste nadiren görülür.
- Signet-Ring Hücreli Karsinom:
- Agressif bir tümör olup genellikle kötü prognoza sahiptir.
- Goblet Hücreli Karsinoid:
- Hem nöroendokrin hem de adenokarsinom özellikleri taşır.
Belirtiler
- Karın ağrısı (özellikle sağ alt kadranda).
- Şişkinlik ve hassasiyet.
- İştah kaybı ve kilo kaybı.
- Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik.
- Mukuslu dışkı veya karın içi sıvı birikimi (ascites).
Risk Faktörleri
- Genetik Faktörler:
- Ailede apendiks tümörü öyküsü bulunması riski artırabilir.
- Kronik İltihap:
- Uzun süreli apandisit geçmişi bazı tümör türlerine zemin hazırlayabilir.
- Yaş ve Cinsiyet:
- Genellikle 40 yaş üstü bireylerde daha sık görülür.
- Kadınlarda müsinöz tümörlerin görülme oranı daha yüksektir.
Teşhis Yöntemleri
- Fizik Muayene:
- Karın hassasiyeti ve şişlik değerlendirilir.
- Görüntüleme Yöntemleri:
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Tümörün boyutu ve yayılımını değerlendirmek için kullanılır.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Yumuşak doku ve sıvı birikimlerini değerlendirmek için tercih edilir.
- Laboratuvar Testleri:
- Kan değerlerinde tümör belirteçleri (CEA ve CA 19-9) ölçülür.
- Biyopsi:
- Kesin tanı için doku örneği alınır ve patolojik inceleme yapılır.
- Laparoskopik Değerlendirme:
- Tanı koymak ve evreleme yapmak için cerrahi bir yöntemdir.
Tedavi Yöntemleri
- Cerrahi Tedavi:
- Apandektomi: Tümör küçük ve lokalize ise yeterlidir.
- Sitoldebrider Cerrahi: Peritoneal yayılım varsa uygulanır.
- Hipertermik İntraperitoneal Kemoterapi (HIPEC):
- Peritoneal karsinomatozisin tedavisinde uygulanır.
- Sistemik Kemoterapi:
- İleri evre tümörlerde veya metastaz durumlarında kullanılır.
- Hedefe Yönelik Tedaviler:
- Tümörün genetik özelliklerine göre ilaç tedavisi planlanır.
Riskler ve Komplikasyonlar
- Bağırsak Tıkanıklığı: Tümörün büyümesi bağırsakların işlevini engelleyebilir.
- Peritoneal Yayılım: Mukus üreten tümörlerde sık görülür.
- Tedaviye Bağlı Yan Etkiler: Kemoterapi mide bulantısı, yorgunluk ve bağışıklık sisteminde zayıflamaya yol açabilir.
Akademik Kaynaklar
- Sugarbaker, P. H. (2001). Cytoreductive surgery and perioperative intraperitoneal chemotherapy for the treatment of advanced primary and recurrent ovarian cancer. Current Opinion in Obstetrics & Gynecology, 13(1), 1-6.
- Carr, N. J., et al. (2010). A consensus for classification and pathologic reporting of pseudomyxoma peritonei and associated appendiceal neoplasia. The American Journal of Surgical Pathology, 34(9), 1151-1159.
- McDonald, J. R., et al. (1965). Primary tumors of the appendix: A study of 387 cases. Cancer, 18(8), 1025-1034.
- Esquivel, J., & Sugarbaker, P. H. (2000). Clinical presentation of the pseudomyxoma peritonei syndrome. British Journal of Surgery, 87(10), 1414-1418.
- Overman, M. J., et al. (2013). Non-carcinoid, non-adenocarcinoma appendiceal cancer: A population-based assessment of survival. Journal of Clinical Oncology, 31(1), 1-8.
Nadir görülen bir kanser türüdür, ancak bazı alt türleri daha sık teşhis edilmektedir.
Biyopsi ve patolojik inceleme ile malignite durumu kesinleştirilir.
Hayır, genellikle peritoneal yayılım olan hastalarda kullanılır.
Evet, özellikle peritoneal yayılımı olan hastalarda düzenli takip gereklidir.
Başarılı bir cerrahi sonrası hastaların büyük çoğunluğu normal yaşamlarına dönebilir.
